Mjesečne arhive: Decembar 2009

PRAVILA PARLAMENTARNE DEBATE

Objavio Administrator

 

PRAVILA PARLAMENTARNE DEBATE

 

Uvod

Parlamentarna debata predstavlja formalno nadmetanje u rasuđivanju, visprenosti i retoričkoj vještini koje se vodi po ugledu na debate u skupštini tj. parlamentu. Dva tima, Vlada i Opozicija, svaki od po dva člana, razmatraju rezoluciju koja je data parlamentu. Debatu vodi Predsjedavajući, a pobjednički tim određuje sudija odnosno sudijski panel u kome obavezno učestvuje neparan broj sudija. U parlamentamoj debati akcenat je na brzom rasuđivanju, logičkoj argumentaciji i analizi, kao i na retorici i moći ubjeđivanja.

Predsjedavajući

Predsedavajuči daje riječ govornicima koji su na redu, vodi računa o vremenu i najavljuje kraj prvog, početak i kraj posljednjeg minuta govora, obično udarcem o sto. Ukoliko ne postoji osoba slobodna da vrši ovu dužnost tokom debate, ulogu Predsjedavajućeg može da preuzme i jedan od sudija.

Predsjedavajući takođe reaguje na primjedbe učesnika debate, odnosno na prekršaje pra-vila i lične uvrede (šikaniranje) protivnika. Njegova dužnost je da procijeni da li su prigo-vori opravdani ili ne. U slučaju očiglednog kršenja pravila, Predsjedavajući može i sam da reaguje i upozori učesnike debate na nedolično ponašanje.

Vrijeme za pripremu

Rezolucija za debatu se uglavnom daje 15 do 30 minuta prije debate. Organizator turnira ovo pravilo može prilagoditi uslovima turnira.

U parlamentamoj debati ne postoji vrijeme za pripremu u toku debate. Odmah nakon za-vršetka jednog govora, Predsjedavajući daje reč sljedećem govorniku.

Vrijeme za govor

Svaki govor je vremenski ograničen i učesnici treba da se pridržavaju tog ograničenja. Govornik ima pravo da prekorači dozvoljeno vrijeme za najviše dvadeset sekundi. Poslije toga Predsjedavajući treba da reaguje i da mu oduzme riječ.

Rezolucija

Rezolucija može biti bilo šta: filozofska izjava, prijedlog za nekakvu akciju, citat 12 “Gorskog Vijenca”, stih iz neke pjesme itd.

Svaka rezolucija počinje riječima “Ovaj dom”, što potiče iz parlamentarne tradicije. Primeri razičitih rezolucija su:

Ovaj dom vjeruje da je bolje biti Evropljanin nego Englez, Francuz, Nemac…

Ovaj dom vjeruje da nam treba više elitista

Ovaj dom bi ukinuo smrtnu kaznu

Interpretacija rezolucije

Predsjednik Vlade ima obavezu da u svom konstruktivnom govoru interpretira rezoluciju, tako da se o njoj može debatovati. Interpretacija mora imati jasnu i logičnu vezu sa rezolucijom.

Vlada ima pravo da ograniči rezoluciju i stavi je u određeni vremenski i prostorni kon-

tekst, ali samo tako da ostavi Opoziciji mjesta za argumentovanje.

Interpretacija ne smije da bude tautologija, odnosno da dokazuje samu sebe.

Interpretacija ne smije da bude truizam, odnosno takva da nije moguce pronaći nikakve razumne argumente protiv nje.

Interpretacija se ne smije zasnivati na specifičnom znanju koje posjeduju samo stručnjaci na određenom polju. Ona mora biti takva da je na nju moguće debatovati uz pomoć znanja koja se stiču opštim obrazovanjem ili iz svima dostupnih javnih glasila.

Predsjednik Vlade je dužan da definiše sve ključne riječi iz rezolucije. Sve definicije moraju biti opšte prihvaćene, onakve kakve se nalaze u rječnicima. Nije dozvoljeno riječima davati novo značenje koje inače ne posjeduju.

Pobijanje interpretacije

Vođa Opozicije u svom konstruktivnom govoru može da pobija interpretaciju ukoliko

smatra da ona krši bilo koje od navedenih pravila. Ukoliko se odluči na to, dužan je da

ponudi alternativno tumačenje rezolucije.

Vođa Opozicije može da pobija i definicije ukoliko smatra da nisu u skladu sa navedenim

pravilima. Ukoliko to učini, dužan je da ponudi alternativne definicije.

Ukoliko Vođa Opozicije ne pobije interpretaciju i definicije u svom konstruktivnom go-

voru, svi učesnici su dužni da ih se pridržavaju u daljem roku debate.

Informacija

Ovo je uobičajen postupak u parlamentarnoj debati i on čini debatu interaktivnom i iza-

zovnom. Informacija je pitanje ili izjava upućena govorniku koji ima riječ. Govornik ima diskreciono pravo da prihvati ili odbije informaciju.

Ukoliko se informacija prihvati, onaj ko je upućuje može govorniku da postavi pitanje ili

uputi komentar, s tim da to ne traje duže od petnaest sekundi.

Vrijeme koje se utroši na informaciju odbija se od govornikovog vremena.

Informacije se mogu tražiti posle prvog i prije posljednjeg minuta govora. Nijesu dozvoljene tokom rekonstruktivnih govora.

Takmičar traži informaciju dizanjem ruke i izgovaranjem riječi “Informacija!”, poslije čega treba da sačeka da mu govornik koji ima reč prihvati ili odbije informaciju.

Kršenje pravila i šikaniranje protivnika

Nisu dozvoljene lične uvrede, napadne i nepristojne tvrdnje i grubo izvrtanje reči protiv-ničkog tima. Ako se to desi, moguće je skrenuti pažnju Predsjedavajućeg i zatražiti njegovu intervenciju, dizanjem ruke i izgovaranjem riječi “Prigovor!”. Predsjedavajući treba da sasluša prigovor i presudi da li je opravdan ili ne.

Ukoliko je prigovor opravdan, pomenuti argument se zanemaruje odnosno tretira se kao da nije ni izgovoren, a utrošeno vrijeme se odbija od govornikovog vremena. Ukoliko prigovor nije opravdan, govornik ima pravo da nastavi, a potrošeno vrijeme se nadoknađuje.

Konvencije u obraćanju

Učesnici debate treba da se obraćaju jedni drugima pomoću naziva njihovih uloga (“Kao

što je gospodin Predsednik Vlade izjavio…”), a ne ličnim imenima. Isto važi i za Predsjedavajućeg.

Pošto se lična imena ne koriste u debati, nije potrebno predstavljati se na početku govora.

Govornici i govori

 

Konstruktivni govor predsednika Vlade (7 minuta)

Interpretira rezoluciju i pravi vezu

Jasno i precizno izlaže slučaj Vlade

Potkrjepljuje slučaj argumentima

Konstruktivni govor vođe Opozicije (8 minuta)

Izlaže filozofiju Opozicije

Odgovara na argumente Vlade

Predstavlja svoju analizu problema

Izlaže strategiju i kontra-slučaj Opozicije

Konstruktivni govor člana Vlade (8 minuta)

Osporava analizu opozicionog tima

Rekonstruiše i ojačava slučaj Vlade

Uvodi nove argumente

Konstruktivni govor člana Opozicije (8 minuta)

Daje pregled filozofije opozicionog tima

Uvodi nova pitanja i proširuje analizu

Pokriva glavna pitanja

Prebacuje teret dokaza na Vladu

Rekonstruktivni govor Vođe Opozicije (4 minuta)

Osvrće se na glavna pitanja

Pojašnjava slučaj novim primjerima

Pravi jasnu razliku između sopstvenog slučaja i slučaja Vlade

Pravi zaključak

Rekonstruktivni govor Predsjednika Vlade (5 minuta)

Sumira debatu

Analizira ključne tačke sukoba

Pojašnjava slučaj novim primjerima

Pravi jasnu razliku između sopstvenog slučaja i slučaja Opozicije

Pravi zaključak

U rekonstruktivnim govorima nije dozvoljeno uvoditi nove argumente.

 

Nekoliko generalnih savjeta za parlamentarnu debatu

 

Organizacija: Sudije cijene govore u kojima su argumenti jasno i pažljivo naznačeni. Kroz naglašavanje i druge tehnike, različite linije argumentacije trebalo bi da budu jasno izložene. Rekonstruktivnim govori bi trebalo da sažeto i efektno izvuku bitne teme debate i ne bi trebalo da se zaglibe u nepotrebnim detaljima.

Stil i retorika: Način na koji su argumenti predstavljeni gotovo jednako važan kao i sami argumenti. Vješto, izglancano i samopouzdano izlaganje će zadiviti sudije. Korišćenje retoričkih tehnika će dati snagu vašem izlaganju.

Visprenost: Humor je važan dio parlamentarne debate i njegova upotreba može učiniti govor interesantnijim i dati mu snagu. Većina sudija će cijeniti visprenost, prigodan sarkazam, smiješne primjere i anegdote, ali ne i neumjesne šale, čist napad na ličnost i puku komediju. Efektan humor može biti jedno od vaših najmoćnijih oruđa i sudije će ga često uzeti u obzir prije odlučivanja.

Informacije: Debater koji koristi pravo na informacije biće u prednosti tokom debate. Postavljanjem važnih ili visprenih pitanja i brzim, samouvijerenim i efektnim odgovorima na pitanja protivničkog tima možete pokazati svoju sposobnost da razmišljate dok ste “na nogama” – osobina koju gotovo sve sudije cijene.

Timski rad: Od debatera se očekuje da nastupaju kao tim, ojačavajući jedan drugom argumente i držeći se usklađene timske filozofije kroz debatu. Nemojte protivrječiti svom partneru – radije proširite argumente da biste dopunili njegovo izlaganje.

 

Reaktiviran Debatni klub Pravnog fakulteta Univerziteta Crne Gore

Objavio Administrator

Debatni klub Pravnog fakulteta Univerziteta Crne Gore, osnovan februara 1998. godine, svečano je reaktiviran dana 30. novembra 2009. u prostorijama Studentskog kluba Pravnog fakulteta.

Od 2005. godine, Debatni klub je bio u stanju privremene “hibernacije”, sve do juče, 30. novembra 2009., kada je u prisustvu brojnih studenata i predstavnika studentske organizacije Elsa ponovo aktiviran.

Rukovodilac Debatnog kluba je doc. dr Dražen Cerović, prodekan Pravnog fakulteta (inače, pripadnik prve generacije i prve “postave” Debatnog kluba iz 1998. godine)